index.php

Duurzame Gemeenschappen

Platform voor duurzame initiatieven voor en door de gemeenschap

Visie en Agenda Leefomgeving Fryslân

Door de ‘democratisering’ van de ruimte, waarbij ook burgers en private partijen een belangrijkere stem krijgen, zien we ook kansen voor nieuwe samenwerkingsmodellen ontstaan. Gebaseerd op een meer gelijkwaardige risicoverdeling en op het maximaal benutten van de kwaliteiten van zowel publieke als private partijen en een optimale indeling van de fysieke leefomgeving. Een spannend proces, waarin andere vormen van leiderschap worden gevraagd en gezamenlijkdraagvlak het vertrekpunt is. Het is een continue zoektocht naar gezamenlijke ambities en belangen, naar hoe we invulling geven aan besluitvorming, en hoe we samenwerken aan de zorg voor een duurzame leefomgeving. In onze visie zijn het openstaan voor elkaar en de kwaliteit van de samenwerking essentieel voor de kwaliteit van onze leefomgeving in Fryslân (ook in de PCLG).

Agenda

Hoe verbind je opgaven met elkaar en zorg je voor meer brede welvaart? Hoe behaal je doelen en hoe financier je deze? En bovenal: hoe zorg je ervoor om in co-creatie met de andere secto- ren, bewoners, (agrarische) ondernemers, overheden en maatschappelijke organisaties Fryslân mooier achter te laten voor komende generaties?

Dat staat in deze uitwerking van onze Visie & Agenda, die we als Sector Leefomgeving in de PCLG hanteren. Vanuit deze gezamenlijke agenda licht de Sector Leefomgeving de eigen standpunten en conclusies toe met als streven om tijdens de vergadering tot een liefst zo integraal mogelijk advies te komen aan GS en PS.

Dat doen we op basis van de volgende drijfveren:

o Wij streven naar een vitale provincie, een levendige regio waar bewoners, ondernemers, onderwijs, overheden, zorg- en welzijnsorganisaties en maatschappelijke organisaties elkaar weten te vinden en versterken;

o Dat doen we door in te zetten op veerkrachtige gemeenschappen op basis van brede welvaart en slimme groei;

o Bij de ontwikkeling van de fysieke leefomgeving richten we ons op een mensinclusieve (ondernemers, bewoners en bezoekers) invulling van de opgaven;

o Wij maken verbindingen en combineren waarden waar mogelijk: landbouw, natuur, landschap, wonen, energie, erfgoed, recreatie, water, bodem en klimaat;

o Wij leveren bouwstenen voor ruimtelijke plannen en omgevingsvisies (o.a. bouwstenen voor POVI en BOVI en de uitvoeringsprogramma’s);

o Wij dragen zo bij aan een mooi, waardevol en (be)leefbaar landelijk gebied, nu en voor de komende generaties.

Daarbij zijn onze kernwaarden:

o Wij vinden het landelijk gebied van en voor ons allemaal;
o Wij staan midden in de samenleving;
o Wij hebben oog voor de diversiteit aan belangen en waarden;
o Wij geven voorkeur aan initiatieven van onderop, vanuit de mienskip;
o Wij gaan voor samenwerking met alle provinciale stakeholders en gebieden

(gemeenschappen, overheden, ngo’s en belangenorganisaties);
o Wij streven naar evenwicht: economisch, sociaal & ecologisch (Donut-model).

Onze focus bij dit alles ligt op het integreren van functies en opgaven, het koppelen van kansen met de andere sectoren, het slim combineren van de verschillende geldstromen en het benutten van de sterke punten van het Friese buitengebied en de mienskip.

Financiën:

Door het slim verbinden van opgaven, partijen, (deel)programma’s en ‘portemonnees’ komen langjarige, toekomstbestendige ontwikkelbegrotingen tot stand. Daarvoor is het nodig over de grenzen van de eigen sector heen te willen kijken en daarbij oog te hebben voor het koppelen van verschillende geldstromen, vanuit EU, Rijk en provincie, partners, stakeholders en de markt.

De gehele Visie en Agenda van de Leefomgeving Fryslân kan hiernaast gedownload worden.

 

De provincie Fryslân is meer dan een fysieke ruimte waarin we leven, wonen, werken en recreëren. Het is ook de weerslag van wie wij zijn, hoe we met elkaar omgaan en hoe wij ons verhouden tot onze omgeving. Hoe we die leefomgeving invullen is geen alleenrecht van de overheid of een specifieke sector. In toenemende mate spelen ook burgers, belangengroeperingen, coöperaties en ondernemingen een actieve rol in dit samenspel.

Regeneratief landgoed De Kleverbergh

Vanuit vier pijlers werken we aan regeneratie; landschap, voedsel, bouwen en ondernemen. We geven de natuur weer terug aan zichzelf, produceren gezond voedsel dat tegelijkertijd bodem en biodiversiteit laat opleven. We bouwen voor mensen en voor niet-menselijk leven en creeren waarde met lokaal en sociaal ondernemerschap. Al met al ontdekken we hoe we bijdragen aan veerkrachtige ecosystemen.

Op én met de Kleverbergh, in de Ooijpolder bij Nijmegen, ontwikkelen we een regeneratief landgoed. Een inclusieve plek waar mensen, planten, dieren en andere organismen in balans en samenhang met elkaar kunnen leven.

PCLG Sector Leefomgeving

Op 23 april 1986 is de Provinciale Commissie Landelijk Gebied (PCLG) ingesteld. Het was de wens van de provincie om periodiek overleg te voeren met maatschappelijke groeperingen over de uitwerking en uitvoering van het landelijk en provinciaal beleid op het terrein van landbouw, natuur, bos, landschap en openluchtrecreatie.

Om de dialoog te versterken en te komen tot een evenwichtigere verdeling van het maatschappelijke middenveld is per 20 december 2022 een nieuwe werkwijze ingesteld. Naast de al langer bestaande sectoren Natuur en Landbouw (met elk 4 leden) en een vertegenwoordiger van de Vereniging van Friese Gemeenten, Wetterskip Fryslân en het Kadaster is gekozen voor een derde, meer integrale groep: de Sector Leefomgeving (ook met 4 leden). Verder is gekozen voor een onafhankelijke voorzitter, een positie die na selectie wordt ingevuld door dhr. Roel Cazemier. De basis voor de nieuwe werkwijze van de PCLG ligt in het uitgangspunt dat de leden van de PCLG niet de eigen organisatie vertegenwoordigen en opkomen voor de belangen van die organisatie, maar alle organisaties binnen een sector vertegenwoordigen.

Voorafgaand aan de vergadering van de PCLG houdt de Sector Leefomgeving ter voorbereiding een Sectorconsultatie met de belanghebbende partijen uit de betreffende sector(en). Op basis van de beschikbare stukken (en agenda) en de eigen expertise en netwerken wordt per agendapunt (waar relevant) een standpunt of advies voorbereid. Ook kunnen eigen, sector gerelateerde onderwerpen worden geagendeerd bij het secretariaat (lange termijn agenda) en externe deskundigen worden uitgenodigd voor een nadere toelichting.

Zo kan de Sector Leefomgeving in de volle breedte standpunten verwoorden en belangen behartigen in de PCLG. Van het particuliere grondbezit, duurzame energie, de duurzame dorpsnetwerken en de voedseltransitie tot en met de vrijetijds- en gastvrijheidssector in Fryslân. Met deze integrale invulling onderscheidt de Sector Leefomgeving zich van de overige sectoren en leden van de PCLG.

Het volledige document over de PCLG Sector Leefomgeving vind je hier.

Hoe verbind je opgaven met elkaar en zorg je voor meer brede welvaart? Hoe behaal je doelen en hoe financier je deze? En bovenal: hoe zorg je ervoor om in co-creatie met de andere sectoren, bewoners, (agrarische) ondernemers, overheden en maatschappelijke organisaties Fryslân mooier achter te laten voor komende generaties?
Dat staat in deze uitvoeringsagenda die we als Sector Leefomgeving in de PCLG hanteren. Vanuit deze gezamenlijke agenda licht de Sector Leefomgeving de eigen standpunten en conclusies toe met als streven om tijdens de vergadering tot een liefst zo integraal mogelijk advies te komen aan de Generale Staten en de Provinciale Staten.

Landschapspark Folsgeare

Inhoudelijke Informatie

De aanleiding voor dit initiatief: Tussen het dorp Folsgeare en het toekomstige bedrijventerrein de Hemmen 3 bij Sneek ligt een mooi agrarisch gebied. Daarin twee oude terpen en een oude boerderij Carpe Diem. Dit gebied, van ca. 20 hectare, wil het dorp op een verantwoorde, ecologische en agrarische manier gaan inrichten, zodanig dat er voor het dorp geen overlast ontstaat door de bedrijven op de Hemmen 2 en 3. Daarnaast zullen er wandel- en fietspaden moeten komen en een pontje over de Ald Rien.

Het doel van dit initatief: Dat het gebied een buffer vormt en op bovengenoemde wijze wordt ingericht.

De (verwachte) resultaten van dit initiatief: Een mooi en aantrekkelijk gebied, wat ook uitstraalt in een grotere regio.

Op verzoek wordt de brochure landschapspark toegezonden (digitaal)

 

Nabij Folsgeare komt een landschapspark.

Havenstrjitte Park

Inhoudelijke Informatie

Tekst:

Gerwine Wuring

www.praktijkmensennatuur.nl

Dit artikel is ook verschenen in de Franker Courant

 

Een vruchtbare oase in Minnertsgea

Aan de Havenstrjitte in Minnertsgea is de laatste paar jaar een vruchtbare oase ontstaan. Het gemeenschappelijk dorpsparkje is aangeplant met louter eetbare gewassen, bomen en struiken. Wat betreft Luitzen Madhuizen, aktief lid van de groencommissie en hovenier van het gelijknamige groenbedrijf in het dorp, wordt het een groentetuin voor het hele dorp. Zover is het nog niet tempert collega commissie lid Jacobus Zwart zijn enthousiasme, voor sommigen is het vooralsnog een ‘ruche bende’.

Luitzen en Jacobus zijn vanaf het begin betrokken geweest bij de plannen voor dit parkje op de hoek met de Tsjerkestrjitte. De grond is eigendom van Wonen Noordwest Friesland, die er vanwege de krimp in het dorp een aantal huizen heeft gesloopt, zonder dat er kans was op herbouw. De gemeente en plaatselijk belang werden benaderd met de vraag, wat willen we hier mee? De Friese Milieu Federatie en Landschapsbeheer Friesland sloten zich aan met hun experiment om samen met bewoners de ruimte om te toveren tot Shared Grien Space.

Plaatselijk Belang heeft vervolgens haar schouders er onder gezet, om in samenspraak met omwonenden groen te realiseren, dat voor ieder toegankelijk en aantrekkelijk is. Wonen NWF stelde de grond beschikbaar, de Groen Commissie ging met de plannen aan de slag en gemeente en Waddenfonds betaalden mee aan de realisatie.

Dankzij de actieve bemoeienis van Luitzen is er veel extra’s geïnvesteerd in de vorm van grondverzet, extra fruitbomen, bessenstruiken en wilde plantenmengsels voor het insectenleven. En met succes, in het voorjaar gonst het er van de bijtjes en zie je vlinders alom. Overal kon je bessen plukken en de eerst abrikozen en lekkere pruimen zijn inmiddels ook al genoten. Jacobus heeft zich op de taak gestort om wekelijks de randen te blijven maaien en het schelpenpad vrij te houden van het oprukkende gewas. Samen met een tiental omwonenden zorgt hij ook voor het onkruid vrij houden van de omliggende haag. Het welig tierende koolzaad, de hagewinde en de zuring moesten flink worden ingetoomd. En naderhand gezellig samen aan een bakje koffie.

Want al klagen sommige buren nog wel eens over dit nieuwe uitzicht, langzaam maar zeker wordt een ieder toch wel nieuwsgierig naar de ontwikkeling van dit gezamenlijke groen. Pake of beppe op het bankje, de kinderen stoeiend in het hoge gras, allerlei plantjes die de kop op steken. Er is veel moois te beleven voor wie het wil zien. En dat is ook precies waar Jacobus het voor doet, de natuur meer ruimte geven. Tijdens het maaien laat ie de viooltjes en de koekoeksbloemen staan. “Dit is toch veel mooier dan zo’n strak grasveldje! De natuur haar gang laten gaan omwille van de biodiversiteit.”

Al geven beide mannen toe dat het geregeld onderhoud in hun plannen een beetje is onderschat. Luitzen kan vanuit zijn bedrijf nog wel eens iets doen, om bijvoorbeeld het maaisel of de gesnoeide takken af te voeren. Maar fijner zou zijn als ze daar wat zakgeld voor hadden. Af en toe doen ze een beroep op het ‘losse fearren’ project van Wonen NWF, geld bedoeld om kleinschalige bewoners initiatieven te ondersteunen in het mooier maken van de leefomgeving. Zo werden er stokken gekocht om de doorhangende takken van de fruitbomen op te binden.

Geleidelijk gaat de buurt en het dorp wennen aan dit nieuwe park, waar ieder wat van vindt. En dat nu is precies de kern van een gedeelde groene ruimte, het staat of valt met de groep die er zich voor in wil zetten.

Natuurbelevingstuin De Bult

Aanleiding initiatief:

Dromen over Groen
In de zomer van 2012 heeft de dorpsraad van Nieuwe Wetering deelgenomen aan het project 'Dromen over groen'. Dit project is een initiatief van de gemeenten Teylingen, Zoeterwoude en Kaag en Braassem i.s.m. de provincie Zuid-Holland, boeren en inwoners. Het doel is om op korte termijn, wensen en aanbod aan elkaar te koppelen en op langere termijn te komen tot een klantgericht natuurbeleid. Daar begon dus het dromen …

Doel van het initiatief:

Maar wat zijn dan onze dromen?
Wij wilden onder de noemers 'Maak van de nood een deugd' en 'Natuurbeleving in en om het dorp', de strook tussen de HSL en Nieuwe Wetering leefbaar maken. De bulten gras en struiken omtoveren tot een natuurbelevingstuin. Een gebied waar genoten kan worden van de natuur door iedereen. Een waterspeeltuin voor kinderen, een pluktuin, een tuin met bankjes waar genoten kan worden van natuur, vogels, vlinders bijen en bloemen. Door het plaatsen van de juiste bomen kan er een filter voor het fijnstof en het geluid van de A4 en HSL worden gemaakt. Wij maken dus van de nood een deugd.

De resultaten van het initiatief:

Van dromen naar realiseren

Zomer 2014: genoeg gedroomd! Genoeg gedacht! Genoeg afspraken gemaakt! Nu gingen we realiseren.

Herfst 2014: De hoofdstructuur is aangelegd en de Vlinderidylle is ingezaaid. Wat een metamorfose! In dezelfde versnelling werd doorgegaan met de aanplant.

Ook komend voorjaar zal Natuurbelevingstuin De Bult een groen en fleurig jasje aantrekken.

Volg de vorderingen op deze website, op facebook en via twitter.

 

In 2014 is begonnen met de aanleg van Natuurbelevingstuin De Bult. 2 Hectare groen met verschillende “geniet” gebieden. Zo is er een rustkuil, een pluktuin, een vlinder-idylle, een vuurkuil, een snertplek en zijn er meerdere plekken om te picknicken.

GoudAsfalt

De aanleiding voor dit initiatief:

Mogelijke verkoop van oude koudasfaltcentrale aan gemeente Gouda. Burgerinitiatief heeft er voor gezorgd dat de gemeenteraad heeft ingestemd het terrein te kopen. De stichting heeft een zakelijke huurcontract afgesloten met de gemeente. En betaalt gemeente een zodanig huurbedrag dat het de gemeente Gouda géén geld kost. Binnen de 4 jaar exploiteren en heeft de stichting de mogelijkheid het terrein aan te kopen voor maximaal hetzelfde bedrag als gemeente het heeft aangekocht.

Het doel en verwachte resultaten van dit initiatief:

De stichting GOUDasfalt zal het gebied ontwikkelen tot een levendige stadsoever met toeristische-, recreatieve-, ecologische-, ambachtelijke-, creatieve-, en woonfuncties, en evenementen. Deze ontwikkeling wordt een aanvulling op de bestaande functies in de stad en omgeving en past bij diverse beleidsdoeleinden op het gebied van ruimtelijke en economische ontwikkeling van Gouda. De locatie wordt een schakel tussen de historische binnenstad van Gouda en het groene landschap van de Krimpenerwaard.

 

Stichting GOUDasfalt is een burgerinitiatief dat de voormalige koudasfaltlocatie (ca. 3 ha) aan de Gouderaksedijk. De Koudasfaltlocatie is een oud industrieterrein op een unieke plek aan de zuidoever van de Hollandsche IJssel, aan de rand van de Goudse binnenstad en de Krimpenerwaard. Burgerinitiatief GOUDasfalt ontwikkelt dit gebied tot een plek waar mensen kunnen wonen en recreëren. Daarnaast geeft GOUDasfalt geeft ruim baan aan ondernemerschap en nieuwe werkgelegenheid.

Historisch uit in de Krimpenerwaard

De aanleiding voor dit initiatief:
Krimpen aan de Lek 950 jaar

Het doel van dit initatief:
Het vertellen van de geschiedenis van middeleeuwen tot nu en het (ver) maken en verhuren van historische kleding voor organisaties die afhankelijk zijn van subsidies.

 

Na het vieren van het jubileum van 950 jaar Krimpen aan de Lek in 2014 is de stichting blijven voortbestaan voor het maken en verhuren van kleding middels een naaiatelier. Toneelverenigingen, muziekgroepen en particulieren komen hier kleding huren die door ongeveer 20 vrijwilligers worden gemaakt.

Openluchtzwembad De Fuut

Inhoudelijke Informatie

De aanleiding voor dit initiatief:

Het doel van dit initatief:

De (verwachte) resultaten van dit initiatief:

 

Dankzij een burgerinitiatief heeft Reeuwijk het openluchtzwembad weten te redden. Het is nu een stichting met meer dan 220 vrijwilligers, die gezamenlijk de exploitatie verzorgen. EHBO, toezich, kassa, schoonmaak, tuinieren, onderhoud machines en zwembad.

Pop Up Foodfestival

De aanleiding voor dit initiatief:

Het doel van dit initatief:
Met het Food Festival willen we meer bekendheid genereren voor Krimpenerwaardse prachtige en (h)eerlijke producten bij de consument en de ‘food’bedrijven uit de Krimpenerwaard.

De (verwachte) resultaten van dit initiatief:
Bevorderen bekendheid en verkoop van streekproducten Krimpenerwaard.

a) Inwoners en horeca bedrijven Krimpenerwaard

b) Korte ketenlijnen Stad – Krimpenerwaard.

c) Daarmee aantrekken (agro)toerisme

En zo mogelijk aantrekken meer bedrijfsactiviteiten (biologische) foodbedrijven als aanvulling op bestaande arsenaal.
Stimuleren gezonde(re) voeding ‘gezond van eigen grond’ (preventieve gezondheidszorg).

 

“Proef de Krimpenerwaard” is een pop-up food festival waar koks, cateraars en foodkunstenaars uit de Krimpenerwaard koken met al het heerlijks dat groeit, bloeit en voortkomt uit de Krimpenerwaard.

Ieder jaar zal het festival ‘Proef de Krimpenerwaard’ ergens anders ‘pop uppen’. Het eerste jaar in Krimpen aan den IJssel volgend jaar in Haastrecht. En zo verschuift het Food Festival geografisch door de hele Krimpenerwaard zodat we ook de omliggende grootstedelijke gebieden beter bereiken.

Volgende pagina »