Het Nationaal Klimaat Platform is in 2022 door toenmalig minister Jetten van Klimaat en Energie in het leven geroepen om te helpen het klimaatbeleid te versnellen. Het platform vormt een brug tussen de dynamiek in de samenleving en het beleidsproces in Den Haag. Voorzitter Kees Vendrik brengt meerdere keren per jaar direct verslag uit aan de minister voor Klimaat of de verantwoordelijke minister die gaat over een bepaald onderwerp. Het gaat hierbij over de kansen die er zijn om te versnellen en de knelpunten die daarvoor moeten worden verholpen. Het is dan aan de politiek om actie te ondernemen. Als platform houden we in de gaten wat er met onze bevindingen gebeurt en trekken aan de bel wanneer er geen versnelling zichtbaar is.
Het motto van het Nationaal Klimaat Platform is ‘Versnellen en verbinden’. Het platform verbindt praktijkervaringen van burgers, bedrijven en maatschappelijke instellingen met het beleid, om zo de transitie naar een economie en samenleving zonder uitstoot van broeikasgassen te versnellen.
Krachten bundelen
Kennis, ervaring, creativiteit en originaliteit. De kracht van afzonderlijke dorpen wordt gedeeld via diverse themabijeenkomsten, deelname aan het Netwerk Duurzame Dorpen, het samenwerkingsverband Dorpshuizen.nl en een landelijke digitale Vraagbaak voor dorpshuis- vrijwilligers en -bestuursleden.
Jongeren stimuleren
In samenwerking met plattelands jongerenorganisaties werkt de LVKK aan inzet en betrokkenheid van jongeren bij de dorpsgemeenschap.
Prijsvraag
De ‘Dorpsvernieuwingsprijs’ is een extra stimulans voor bewoners om zelf initiatieven te nemen die bijdragen aan de leefbaarheid van hun kern. Inspiratie voor andere bewoners in Nederland en in Europa.
Samenwerking dorpen
Burgernabijheid en overheidsnabijheid: de LVKK participeert in het proces om bovendorpse samenwerking te stimuleren bij gemeentelijke herindeling met bijzondere aandacht voor de relatie stad en ommeland.
PlattelandsParlement
Het tweejaarlijkse nationaal PlattelandsParlement toont de kracht en kwaliteit van burgerinitiatieven en benoemt de thema’s voor de beleidsagenda’s. Deelnemers zijn bewoners, beleidsmakers en politici.
Ondersteuning initiatieven
De LVKK ondersteunt zorginitiatieven, participeert in het platform Nederland Zorgt Voor Elkaar, zet zich in voor digitale bereikbaarheid (snel internet) en goede bereikbaarheid en ondersteunt dorpscoöperaties, -organisaties en initiatieven. Niet alleen als het gaat om dienstverlening, organisatie of gemeenschapsvoorzieningen, maar ook door condities te scheppen waardoor kwetsbare burgers kunnen blijven deelnemen aan de samenleving.
Overheidsparticipatie
De Verdiepingsslag Overheidsparticipatie brengt bewoners, colleges van B&W, ambtenaren en raadsleden samen om lokale initiatieven vanuit beide zijden te versterken.
De Landelijke Vereniging voor Kleine Kernen (LVKK) is een samenwerkingsverband van alle provinciale verenigingen voor kleine kernen en dorpshuizen. Zij ondersteunt via haar leden, met expertise op maat, ruim 4000 dorps- en dorpshuisorganisaties in Nederland en vele lokale burgerinitiatieven.
In grote steden zie je ze al veel: deelauto’s. Commerciële aanbieders zien er daar wel brood in. In dunbevolkte gebieden is dat niet het geval: het plaatsen van deelauto’s op het platteland is commercieel gezien minder interessant. Wij vinden dat deelauto’s ook een plek zouden moeten hebben in dorpen en kleinere steden, daarom nemen we nu zelf het initiatief!
Wij zijn ervan overtuigd dat elektrische deelauto’s een grote bijdrage kunnen leveren aan het energie-, CO2- en mobiliteitsprobleem. Als we delen, hoeven er minder auto’s gemaakt te worden. Het is bovendien enorm zonde dat (tweede) auto’s het grootste deel van de tijd stilstaan. Een goed gebruikte deelauto vervangt maar liefst negen (!) andere auto’s.
Met Buurtbestuurders kiezen we voor een manier die past bij onze provincie: in onze aanpak doen we een beroep op de mienskip. Samen met coöperaties, dorps- en stadsbelangen, wijkcomités en andere verenigingen maken we deelauto’s in Friesland mogelijk.
Veel Nederlanders hebben eigen auto. Toch staan die auto’s gemiddeld 95% van de tijd stil. Bij tweede auto’s is dat zelfs 99%. Zonde, toch? De elektrische deelauto’s van Buurtbestuurders deel je met de buurt. Dat is duurzamer, voordeliger én veel leuker!
De totale bouwsector is goed voor zo’n 10% van het bruto binnenlands product en voor een productie van bijna €100 miljard per jaar. Maar onze rol gaat verder dan alleen cijfers. We verbinden, ondersteunen en versterken elkaar. Want samen bouwen we aan een krachtige toekomst voor de hele sector.
Bouwend Nederland, de vereniging van bouw- en infrabedrijven, is met ongeveer 4.600 aangesloten bouw- en infrabedrijven de grootste ondernemersorganisatie in de bouw.
De Freonen van Fossylfrij Fryslân zetten zich gezamenlijk in voor een fossielvrij Friesland. Meehelpen aan een fossylfrij Fryslân? Word Freon en zet samen met ons de schouders onder een schone toekomst. Om de activiteiten te ondersteunen vragen we jaarlijks een kleine bijdrage; voor de continuïteit van ons netwerk en van Fryslân. Een win-win voor particulier, bedrijf en samenleving.
Met zijn allen op naar een fossylfrij Fryslân!
Duurzaam Kimswerd wil een bijdrage leveren aan de energietransitie en hier zelf als dorp het initiatief in nemen. Hiervoor onderzoekt Stichting Duurzaam Kimswerd de mogelijkheid om een eigen energiecoöperatie voor Kimswerd op te richten. Kimswerd moet in 2035 een energie-onafhankelijk dorp zijn!
Stichting Duurzaam Kimswerd heeft als doel het bevorderen van een duurzame gemeenschap in Kimswerd in de breedste zin van het woord. Bijvoorbeeld het collectief opwekken en/of inkopen van energie, het bieden van ondersteuning bij het verduurzamen van woningen, (elektrische) deelauto’s, maar ook het verduurzamen van de lokale voedselketen en kringloopgebruik van spullen.
Een deel-initiatief in je buurt bespaart niet alleen veel grondstoffen en milieubelasting maar ook geld. En het is nog leuk ook! Er zijn veel meer deel-mogelijkheden dan je misschien zou denken. Rommelmarkten en het delen van de krant zijn bekende voorbeelden, maar er kan nog veel meer. Nieuwsgierig hoe bijvoorbeeld ook het delen van grond, kennis of inkoopvraag kan leiden tot minder spullen en materialen? Lees het in deze menukaart. Zoek een leuk idee uit of verzin iets heel nieuws en pak dit op in je eigen omgeving. Veel plezier!
Een drietal initiatiefnemers uit Akkrum meldden zich met het idee voor een voedseltuin voor iedereen in Akkrum en Nes. Als ontmoetingsplek, om opbrengsten met elkaar te delen, als inspirerende plek voor educatie en om de biodiversiteit te stimuleren. Maar, hoe verwoord je dat in een projectplan? Hoe kom je aan financiering? Waar zijn vergelijkbare initiatieven om van te leren? Met gebundelde krachten zijn er mooie stappen gezet. Een Stichting is opgezet, het draagvlak verbreed, de gemeente aangehaakt, de grond gevonden en de spade gaat in voorjaar 2021 de grond in. Lees meer over de tuin in Akkrum op www.grientetunakkrum.nl Meer informatie over gezamenlijke voedseltuinen in Fryslân vind je op www.devoedselwerkplaats.nl
Terherne was op zoek naar meer vervoeropties van en naar het dorp. Vanuit deze open vraag, doorliepen we gezamenlijk een aantal voorbeelden van deelinitiatieven op het gebied van mobiliteit. De werkgroep besloot deel te nemen aan het liftsysteem Duim OmHoog, om dorpsbewoners te stimuleren wat vaker met elkaar mee te rijden van en naar Akkrum ofwel Joure. De gemeente zegde medewerking én een financiële bijdrage toe. De liftborden zijn inmiddels gemaakt. In het voorjaar van 2021 worden ze opgehangen en wordt het liftsysteem gelanceerd. Mits dit past binnen de coronamaatregelen natuurlijk. Lees meer over het liftsysteem op www.duim-omhoog.nl
Stel dat je al die verpakkingen om je dagelijkse boodschappen zat bent en met een groepje gelijkgestemden grootverpakkingen gaat inkopen. Zou dat een goede manier zijn om je verpakkingsafval terug te dringen? In Heeg probeerden ze het uit. Ze kochten een jaar lang producten in grootverpakkingen en iedereen kwam met eigen zakjes en bakjes zijn bestelling ophalen. We hielpen bij het in beeld brengen van de resultaten. Die werden opgetekend in vrolijke A4-tjes met tips, te gebruiken door iedereen die ook minder verpakkingsafval wil. Download de tips op de website van Duurzaam Heeg
We ondersteunden Akkrum, Slappeterp, Baard, Balk, Terherne, Gytsjerk, Kubaard, Goutum en Heeg in hun zoektocht naar een financieel duurzame (elektrische) deelauto-constructie. Sommige dorpen zaten nog in de idee-fase, anderen hadden al een auto voor de deur staan. De uitwisseling van kennis en ervaring bleek heel nuttig. Hoofdconclusie: het succesvol introduceren van een deelauto in een dorp is nog niet zo eenvoudig. Het werven van voldoende gebruikers vergt een lange adem en voldoende budget om de aanloopperiode te kunnen overbruggen. Ga naar het Project Deelauto’s voor de resultaten van deze pilot. Ook lees je hier meer ervaringen en adviezen.
Aan de basis van het project Delende Dorpen stond een enquête die de Friese Milieufederatie en Netwerk Duurzame Dorpen eind 2018 onder Friese dorpen uitvoerden. Via deze weg lieten 28 respondenten weten wat er in hun dorp al gebeurt op het gebied van ‘delen’ en wat het dorp aanvullend zou willen oppakken. Ook gaven ze aan waarom ze tot op dat moment nog niet met de gewenste nieuwe activiteit aan de slag waren gegaan. In deze nieuwsbrief zijn de resultaten destijds samengevat.
Project in cijfers
deelconcepten
pilotdorpen
menukaart
‘Spullen’ staan op de eerste plaats als het gaat om de milieubelasting van ons dagelijks leven. Met delen, doorgeven, repareren, hergebruiken, niet-verspillen en minder kopen valt veel grondstof- en milieuwinst te behalen. Een leuke uitdaging om in je buurt op te pakken! De Friese Milieu Federatie en Netwerk Duurzame Dorpen inventariseerden voorbeelden ter inspiratie en begeleidden een aantal pilotdorpen.
Het vervangen van meerdere eigen auto’s door één gemeenschappelijke deelauto kent veel voordelen, zeker ook op individueel niveau. In de praktijk blijkt het autodelen echter weerbarstig. Een goede reden om als initiatieven gezamenlijk te blijven zoeken naar aantrekkelijke constructies en vergroting van het draagvlak!
Initiatieven
|
Initiatiefnaam
|
Deelauto Kubaard
|
|
Auto 1e deel startproject
|
Nissan Leaf (23 KW accu; actieradius 120 km)
|
|
Auto 2e deel startproject
|
Nissan Leaf (42 KW accu; actieradius 200 km)
|
|
Eigenaar auto
|
Easy Driving
|
|
Uitleenplatform
|
|
|
Financiering startproject
|
Geen investering nodig, risico bij Easy Driving
|
|
Looptijd startproject
|
september 2019 – mei 2020
|
|
Meer informatie
|
|
|
Bijzonderheden
|
Project beeindigd wegens onvoldoende gebruikers
|
|
Knelpunten
|
Vinden van voldoende gebruikers, extra tegenslag door Corona
|
|
1e auto: actieradius te beperkt
|
|
Initiatiefnaam
|
Elektrische Deelauto Heeg
|
|
Auto
|
Nissan Leaf (accucapaciteit 40 kWh, bereik rond de
175 km) |
|
Eigenaar auto
|
Friesland Lease
|
|
Uitleenplatform
|
|
|
Financiering
|
Bijdragen Iepen Mienskip Fûns en lokale partijen
|
|
Looptijd
|
april 2019 – april 2021
|
|
Meer informatie
|
|
|
Bijzonderheden
|
Samenwerking met een lokale ondernemer
|
|
Knelpunten
|
Vinden van voldoende gebruikers
Geen vaste standplaats met laadpaal op zichtbare plek in het dorp
|
|
Initiatiefnaam
|
Mywheels autodelen Bolsward
|
|
Auto
|
Citroen C1 (benzine)
|
|
Eigenaar auto
|
Mywheels
|
|
Uitleenplatform
|
|
|
Financiering
|
Geen investering nodig, risico bij Mywheels
|
|
Looptijd
|
Vanaf 2010 2 auto’s
|
|
Vanaf 2018 1 auto
|
|
|
Meer informatie
|
|
|
Bijzonderheden
|
Opgezet door de voormalige Stichting Miljeu Wurkgroep
Bolsward |
|
Knelpunten
|
Aantal gebruikers loopt terug, extra tegenslag door Corona
|
|
Initiatiefnaam
|
Deelauto Aldeboarn (EKA)
|
|
Auto
|
|
|
Eigenaar auto
|
|
|
Uitleenplatform
|
Nog in stadium van orientatie en planvorming
|
|
Financiering
|
|
|
Looptijd startproject
|
|
|
Meer informatie
|
|
|
Bijzonderheden
|
|
|
Knelpunten
|
|
Initiatiefnaam
|
Energiek Goutum
|
|
Auto
|
Plan: Nissan Leaf accenta (bereik 200km)
|
|
Eigenaar auto
|
Plan: MobiNoord
|
|
Uitleenplatform
|
Plan: MobiNoord
|
|
Financiering
|
Bij een bepaalde omvang van abonnementen plaatst MobiNoord een auto
|
|
Looptijd startproject
|
Niet van toepassing, nog geen auto geplaatst
|
|
Meer informatie
|
|
|
Bijzonderheden
|
Initiatief is gestart na een introductie-evenement begin februari 2020
|
|
Knelpunten
|
Vinden van voldoende abonnementvolume, extra tegenslag door Corona
|
|
Initiatiefnaam
|
Deelauto’s Energie Coöperatie Gaasterland in Balk en Warns
|
|
Auto
|
Plan: 1x Peugeot 208E (bereik 250km)
|
|
Eigenaar auto
|
Plan: lease-auto via Mobiliteit VanOns |
|
Uitleenplatform
|
Plan: MobiNoord
|
|
Financiering
|
Bijdrage van gemeenten SWF en DFM en van de ECG
|
|
Looptijd startproject
|
Start in de loop van 2021
|
|
Meer informatie
|
|
|
Bijzonderheden
|
Plan: ECG neemt de basis-leasekosten van 375,- per maand voor haar rekening, en vervolgens kunnen de leden/gebruikers (zonder abonnement) voor het goedkoopste tarief de deelauto gebruiken.
Laadpalen moeten nog geplaatst worden |
|
Knelpunten
|
|
Initiatiefnaam
|
Deelauto Terherne (Enerzjykoöperaasje De Poask)
|
|
Auto
|
|
|
Eigenaar auto
|
|
|
Uitleenplatform
|
Nog in stadium van orientatie en planvorming
|
|
Financiering
|
|
|
Looptijd startproject
|
|
|
Meer informatie
|
depoaskterherne@gmail.com
|
|
Bijzonderheden
|
|
|
Knelpunten
|
|
Initiatiefnaam
|
‘Tûk, Elektrische Deelauto Trynwâlden’
|
|
Auto
|
Renault Zoe (bereik 220 – 250 km)
|
|
Aanschaf tweede elektrische auto in de loop van 2021
|
|
|
Eigenaar auto
|
Stichting Tûk Trynwâlden
|
|
Uitleenplatform
|
|
|
Financiering
|
Grote bijdrage Iepen Mienskip Funs
|
|
Looptijd startproject
|
april 2019 – april 2021
|
|
Meer informatie
|
|
|
Bijzonderheden
|
Samenwerking met lokaal garagebedrijf
|
|
Knelpunten
|
Vinden van voldoende gebruikers, extra tegenslag door Corona
|
|
Verzekering van de auto (WA). Advies: geen eigen auto kopen!
|
|
|
Aantal Laadpalen
|
Sinds eind 2017 onderzoekt een groeiende groep lokale initiatieven de mogelijkheden van een deelauto, in de meeste gevallen een elektrische. Veel (tweede) auto’s staan immers het overgrote deel van de tijd stil. Zonde van het geld, de parkeerruimte en de milieubelasting die de productie van auto’s met zich meebrengt.
Overzicht van deelauto-initiatieven
Een groeiend aantal initiatiefgroepen in Fryslân zet zich in voor een (elektrische) deelauto in eigen dorp of buurt. Veel (tweede) auto’s staan immers het overgrote deel van de tijd stil. Zonde van het geld, de grondstoffen en de parkeerruimte.
Sommige initiatieven onderzoeken nog welke constructie in hun omgeving het meest kansrijk lijkt. Anderen zitten al in een proefperiode en proberen hun deelauto zóveel te laten gebruiken dat de auto zichzelf terugverdient. De keuzes zijn heel verschillend, de knelpunten heel vergelijkbaar. Bekijk de verschillende initiatieven en hun keuzes.
Redenen voor een deelauto-initiatief
Elke initiatiefgroep heeft zijn eigen redenen om met een deelauto-project te starten. Een veel gehoorde wens is het verminderen van het aantal, vooral tweede, auto’s. Dat scheelt milieubelasting als gevolg van de productie, maar ook het ruimtebeslag is een belangrijke reden: minder blik, meer groen.
Een andere veel gehoorde wens is het aanbieden van een auto-oplossing aan buurtgenoten die geen eigen auto hebben.
De energiecoöperaties onder de initiatiefnemers willen graag hun buurtbewoners laten kennismaken met elektrisch rijden, liefst op hun eigen lokaal opgewekte groene stroom.
Verschillende deelauto-constructies
Om een deelauto in de buurt te krijgen, kun je een marktpartij vragen er een te plaatsen. Er moet dan wel voldoende vraag zijn en dit moet snel blijken uit voldoende gebruiksvolume. Is een langere periode nodig om draagvlak voor het autodelen op te bouwen dan kom je al gauw uit op het zelf leasen van een auto. Deze kun je via een bestaand platform uitlenen. Het financieel risico ligt dan bij het initiatief. Subsidies en samenwerking met lokale ondernemers kunnen dat risico verkleinen.
Tip uit de praktijk: Koop geen eigen auto, niemand wil die verzekeren.
Wat kost een eigen auto?
Gebruikers van een deelauto schrikken soms van de ritkosten. Die lijken misschien hoog maar je moet ze natuurlijk vergelijken met de kosten die je gehad zou hebben bij een eigen auto. Niet iedereen heeft daar een goed beeld van.
Bekijk op de site van het NIBUD het kostenoverzicht van een eigen auto, gemaakt door het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (NIBUD). Grofweg is het gebruik van een deelauto goedkoper dan een eigen auto wanneer je minder dan 10.000 kilometer per jaar rijdt.
Wat kost het gebruik van een deelauto?
Door de diversiteit in aanbieders, uitleenplatforms en abonnement-mogelijkheden kunnen de ritkosten heel verschillend zijn. Bovendien heeft de vraag van de gebruiker grote invloed. Gaat het om lange of korte ritten, om regelmatig of incidenteel gebruik, om een grote of kleine auto, om wel of niet elektrisch? Wil je als initiatiefgroep een goede oplossing kiezen voor je buurt, zorg dan dat je weet waar je buurtbewoners behoefte aan hebben, voer een aantal voorbeeldberekeningen uit voor verschillende scenario’s en vergelijk die.
Behoefte peilen en draagvlak creëren
Bij de start van een deelauto-initiatief kan het lokaal uitzetten van een vragenlijst om meerdere redenen nuttig zijn. Je kunt ermee toetsen of en in welke vorm een deelauto-initiatief in jouw buurt een redelijke kans van slagen heeft en tegelijkertijd breng je het gesprek en de meningsvorming over een deelauto op gang. Download hier een voorbeeld van een vragenlijst die door enkele dorpen is opgesteld en in eigen omgeving is gebruikt. Via een van de gratis enquête-programma’s kun je deze vragenlijst eenvoudig in je dorp of wijk uitzetten en de resultaten verwerken.
Alternatieve oplossingen
Soms lukt het niet met de gedroomde deelauto-oplossing, bijvoorbeeld omdat het te duur is of omdat nog te weinig buurtgenoten hiervoor open staan. Een heel andere insteek kan zijn om buurtgenoten te stimuleren om hun privéauto op een uitleenplatform voor (o.a.) particulieren aan te melden. Dan creëer je je eigen lokale autodeel-netwerk. Op de site van de ANWB kun je hierover meer informatie vinden.
Je kunt ook denken aan heel andere deeloplossingen. Zo kun je autoritten delen via georganiseerd liften of carpoolen. En misschien is het delen van een elektrische scooter of (bak)fiets wel een goed alternatief.
Project in cijfers
Doe je (tweede) auto de deur uit en gebruik voortaan een deelauto. Het scheelt geld en is nog goed voor het milieu ook!
Het klinkt zo simpel maar veel initiatiefnemers worstelen met een weerbarstige praktijk. Hoe vind je voldoende gebruikers? Hoe krijg je het financiële plaatje rond? Samen optrekken en ervaringen delen helpt.
Op de website van Duurzame Gemeenschappen laten dorpen, steden, wijken, verenigingen of werkgroepen zien dat ze werken aan een duurzame leefomgeving. Dit kan op veel thema’s van cultuur en welzijn tot voedsel en landbouw.
Of een gemeenschap nu al grootse initiatieven realiseert of juist een eerste informatieavond organiseert, elke stap telt!
Op het platform kom je dus eenvoudige en veelomvattende initiatieven tegen. Gemeenschappen beschrijven hun initiatieven en kunnen documenten en ander materiaal uploaden. Als je meer over een bepaald initiatief wilt weten, dan kun je direct contact opnemen met het betreffende initiatief. Je hoeft het wiel niet opnieuw uit te vinden en je kunt meteen aan de slag!
Duurzame initiatieven in Nederland kunnen meedoen, zichzelf inschrijven en worden op de kaart weergegeven. Het is belangrijk dat er gewerkt wordt vanuit de kracht van de gemeenschap, dat de initiatieven door vrijwilligers gedragen worden en dat we de wereld een stukje beter achterlaten.
Op het platform zijn ook steunpunten en netwerken actief. Zij kunnen gemeenschappen helpen bij hun activiteiten. Dit geldt ook voor de weergave van projecten en partners.
Stichting Duurzame Gemeenschappen wordt financieel ondersteund door het Postcodeloterij Buurtfonds en Stichting Goeie Grutten.
Duurzame Gemeenschappen is een landelijk platform van, voor en door gemeenschappen die (samen) werken aan een duurzame toekomst. Het organiseert de ontmoeting tussen gemeenschappen en biedt een (internet) platform voor het delen van kennis en ideeën waardoor gemeenschappen elkaar inspireren. Iedereen die een bijdrage aan duurzame gemeenschappen wil leveren kan zich verbinden aan het platform.
« Vorige pagina
